In de rubriek Vrijbuiters in het buitenland spreken we iedere maand een vrijbuiter die de oversteek heeft gewaagd. We stellen deze vrijbuiters vragen om erachter te komen:
- Wie deze mensen zijn;
- Waarom ze hun keuze hebben gemaakt;
- Hoe hun dagelijks leven eruit ziet;
- Wat dat dan kost.
Deze maand lees je over het avontuur van Jenny, Aschwin en hun zoon Marlo(6). Zij vertellen hoe het is om met een gezin rond te reizen met een camper door (Zuid-)Europa.
Om maar eens te beginnen: wie zijn jullie en wat is jullie avontuur in het buitenland?
Wij zijn Aschwin, Jenny en Marlo Bergsma en komen uit Twente. We hebben onze woonplek, banen, school en Nederland achter ons gelaten en hebben uiteindelijk 7 maanden in een camper gewoond en gereisd, voornamelijk in Portugal.
Aschwin is een ervaren reiziger en heeft oa. een jaar in Azië gefietst. Jenny was vertrouwd met maximaal 4 weken op vakantie gaan, voornamelijk in Europa. En Marlo z’n favoriete plek op dat moment was een camping in Italië, bij Val Veny in de Aosta-vallei.
Wanneer hebben jullie deze stap gezet en waarom toen?
Eind oktober 2018 is het avontuur begonnen. Marlo was net een paar dagen 6.
In het voorjaar voelden we dat het tijd was om de wens te realiseren en niet te wachten. Tijd om samen te reizen, uit de comfortzone te stappen, durven los te laten, te ontdekken en weer geïnspireerd te worden…..
Wat is het hoogtepunt van jullie avontuur geweest?
Alle ontmoetingen: mensen uit Zweden, Duitsland, Polen, Engeland, Schotland, Spanje, Portugal, Australië, Nieuw Zeeland etc….
Nieuwe vriendschappen
Met sommigen waren het korte ontmoetingen, met anderen trokken we enkele weken samen op. Bijna elke ontmoeting bracht ons iets: zoals een inzicht, inspiratie, een blij gevoel, herkenning, een mooi gesprek, een surfles, blijvende vriendschappen, het verbeteren van ons Engels.
We hebben een lange tijd in zuid-Portugal doorgebracht en stonden daar vaak op plekken waar ook veel andere gezinnen in campers stonden. Dus speelden de kinderen met elkaar, leerde Marlo daardoor Engels en deelden wij en andere camperaars lief en leed buiten voor de camper, aan het strand, op een pleintje of in het gras. En zo ontstonden er diverse nieuwe, internationale vriendschappen.
Samen genieten
Ook genoten we erg van het samen zijn met z’n drieën en elkaar daardoor beter leren kennen. Alle tijd hebben om bijvoorbeeld prachtige stranden te ontdekken maar ook om samen ontspannen te ontbijten en te bedenken ‘wat zullen we gaan doen vandaag?’
Regelmatig liepen dagen uiteindelijk anders dan in de ochtend bedacht en juist bij geen plan kreeg het vanzelf vorm. Vooral door de ontmoetingen en het open staan voor dat wat de dag brengt. En dat was en is nog steeds heel fijn om te ervaren. Ook nu we terug zijn in Nederland.
Een bijzondere ontmoeting
De meest bijzondere ontmoeting was met Antonio en HET voorbeeld van hoe een dag kan lopen als je je overgeeft aan dat wat de dag brengt. Op een gratis camperplek bij een bergdorp liep de 80-jarige Antonio langs voor z’n dagelijkse wandeling.
We hadden al gauw een fijn gesprek en 2 dagen later zagen we hem weer. Hij bood ons aan om groenten uit z’n tuin op te halen en even later kwam hij terug: met een tas vol groenten, sinaasappels en een fles wijn.
We wilden hem graag bedanken en stelden voor de volgende dag bij hem langs te komen voor we zouden vertrekken. De volgende dag kwam hij al naar ons toe, voor het geval we het zouden vergeten. Dus gingen we samen met hem naar z’n huis, inclusief een tas vol was, want we moesten vooral gebruik maken van z’n wasmachine.
Even later schonk hij een glaasje Port in en kregen we een rondleiding door z’n huis. Toen de was aan de lijn hing, pakte hij de autosleutels en vroeg of we mee gingen: naar een restaurant! En daar trakteerde hij ons op een uitgebreide maaltijd. Na afloop gaf hij ons de sleutels van z’n huis om de was op te halen, want hij moest naar de ouderensoos in het dorp. Wat een ontroerende vorm van gastvrijheid!
Wat was de grootste uitdaging en waarom?
De grootste uitdaging was er een die we niet zo hadden ingeschat. En dat is ook goed, omdat je anders wellicht geen stappen durft te zetten. Het was geweldig om zoveel tijd samen te hebben, Marlo beter te leren kennen en hem te zien groeien en genieten van alles om hem heen.
Samen spelen
Maar tegelijkertijd sta je als ouder 24 uur per dag aan, ook tijdens de nacht, omdat je met elkaar op een relatief erg klein oppervlak bent. Voor Marlo waren wij als ouder ook zijn speelmaatjes, omdat er geen ander kind van zijn leeftijd bij was.
In het zuiden van Portugal kwamen wij veel reizende gezinnen tegen en speelde hij regelmatig met andere kinderen. Daardoor was er ook ruimte voor onszelf. Maar op het moment dat we naar een andere plek reden en vooral toen we uit het zuiden weg gingen, deed hij veel beroep op ons.
Dat is begrijpelijk vanuit hem gezien, maar dat kostte ons best veel energie. En als er dan ook weinig fysieke ruimte is in je huis (camper) om je even terug te trekken, dan is er ook minder ruimte om op te laden en tijd voor jezelf te hebben.
Terug naar huis
Marlo z’n behoefte om te spelen met andere kinderen en eigenlijk vooral Nederlandse kinderen werd steeds groter. Ook z’n behoefte om de rest van de familie weer om hem heen te hebben en te wonen in Nederland.
Wij als volwassenen hadden nog plannen met de camper, maar door verschillende signalen en het goed kijken naar de situatie en elkaar, besloten we in april om terug te rijden. Sinds half juni wonen we weer in Nederland.
Hoe zag een normale dag eruit, toen jullie op reis waren?
Eigenlijk is geen enkele dag hetzelfde geweest. En dat is juist ook zo leuk. Onze insteek was om ons te laten leiden door wat op ons pad kwam. Dat is ook regelmatig gebeurd.
We merkten dat we steeds later wakker werden. Eerst zaten we nog in het school/werkritme en werden we om 7 uur wakker. Maar gaandeweg verschoof het naar 8-8.30 uur en ontstond er een biologisch ritme. Heel fijn!
Samen leren
In de eerste weken gingen we nog braaf bezig met schoolse zaken. Marlo was net eind oktober 6 geworden en had 7 weken in klas 1 van de vrije school in Enschede achter de rug. We merkten dat de verandering impact had op hem (en ons) en besloten na paar weken het onderwijs los te laten, met het idee dat de reis op zich al een hele leerschool is en hij nog zo jong is. Gaandeweg kwamen echter uit hemzelf wat vragen mbt. letters, lezen, schrijven en rekenen en sprongen we hier op die momenten op in.
Samen op avontuur
Wat hebben we zoal gedaan? Vrij overnacht op geweldige plekken, veel gewandeld en plastic opgeruimd op de mooie stranden, prachtige schelpen en een dode dolfijn gevonden (een spontane biologieles), BIG waves bekeken (en gevoeld) bij Nazare in Portugal, in het binnenland een week met gepensioneerde Nederlanders doorgebracht op een camping waardoor Marlo uren aan de klets was en meehielp op de boerderij, met asielhonden gewandeld, samen met een Duits gezin mee gedaan met de beroemde “Barao de Sao Joa fleamarket” en de dagen daarvoor op gegaan in al het gefeest en gedans op het terrein.
Onbeperkt pizza eten en gedanst bij de Friday-nightparty in de heuvels in de Algarve. En terwijl Jenny de meerdaagse training Dragon Dreaming Project Design volgde, brachten Marlo en Aschwin de dagen door op de locatie (een school in het bos) en gingen samen met een zoon en hond van een andere deelnemer op pad naar het strand. We hebben vrienden en ouders op bezoek gehad en een week rondgereisd met onze (schoon)zus.
Een flyer bij een waskiosk waar we de wekelijkse was deden, bracht ons naar een Zoete Aardappel Festival en in het hooggebergte in Portugal hebben we ruim een week op een huis, een hond en 2 katten gepast en hebben we daar de sfeer geproefd op een Kaasfestival, veel gewandeld in de bergen en ruïnes beken.
Nieuwe rituelen
En verder, wonen in een camper brengt dezelfde gebruiken met zich mee als wonen in een huis. Alleen dan net even anders. Dus moesten we regelmatig op pad om de watertank te vullen, de wc te legen, boodschappen te halen met ons hele hebben en houden bij ons en om te douchen (als we het niet buiten bij de camper deden).
Wonen in een camper brengt ook alle andere dagelijkse gebruiken en processen met zich mee. Van spelletjes spelen, knutselen, koken, afwassen en de dagelijkse rituelen bij het naar bed gaan. Met ups and downs. Van tevoren hadden we bedacht, dat als Marlo zou slapen wij heerlijk de tijd hadden om samen buiten bij de camper te zitten. In de praktijk ging dat toch even anders.
Door het andere ritme lag Marlo ook later in bed en door het vele buiten zijn, waren wij ‘s avonds ook regelmatig moe en gingen we met z’n allen tegelijk naar bed. Maar als je net daarvoor met z’n drieën de zonsondergang hebt bekeken en alle groene natuur om je heen hebt, is dat natuurlijk ook genieten!
Wat waren jullie maandelijkse kosten?
Tja, een maandbudget? We denken gemiddeld zo tussen de 1.200-1.400 euro, maar dat is echt per gezin en situatie afhankelijk. De kosten die je zeker maakt zijn:
Brandstof en wegenbelasting:
Hoe langer je op 1 plek bent hoe lager de kosten per maand zijn, echter de kosten van de “heen-en terugreis” zijn niet te vermijden. En afhankelijk van hoe (on)zuinig je camper is, hoe hoog de kosten. En afhankelijk van het gewicht van je camper, de wegenbelasting.
Verzekeringen: zorgverzekering + aanvullende reisverzekering:
Wij waren uitgeschreven uit Nederland maar hadden wel de plicht om de zorgverzekering aan te houden (dit is afhankelijk van hoe lang je weg gaat en of je terugkomt). Wij hebben gekozen voor een budget-pakket en de reisverzekering was zo’n 12 euro per maand.
Water, wassen, douchen, gas voor koken en koelkast:
Wij hadden daar zo’n 60 euro voor begroot maar afhankelijk van waar je bent en hoe het weer is, gebruikten we een droger voor de was en waren we meer kwijt. We deden meestal 1 x in de week de was bij bijvoorbeeld de Intermache, die bijna altijd wel een waskiosk heeft staan. Hier betaal je 4 of 8 euro afhankelijk van de grootte, maar is wel inclusief.
Omdat we een speciale waterfilter ingebouwd hadden, hoefden wij niet perse drinkbaar water te vullen en deden we het ook wel eens gratis bij een tankstation, begraafplaats etc. Drinkbaar water kost meestal 2 euro voor 100 liter. En douche je bij een betaalde camperplek of sportcomplex, dan betaal je meestal 1 tot 2 euro.
Overige kosten
Boodschappen: ca. 400 euro per maand
Onvoorzien en leuke dingen: ca. 100 euro per maand
Telefoon/internet abonnementen: ca. 30 per maand. Houd rekening met het Fair policy beleid van providers. De roamingkosten zijn eraf, maar verblijf je langer dan 4 maanden in het buitenland dan kunnen de kosten stijgen. Onze provider vulde dat beleid anders in en gaf ons per maand iets minder GB dan wat we afgesloten hadden.
Wij hadden nog andere kosten die we ook in Nederland maken. Dit is voor iedereen anders, zoals (spaar)geld voor de kinderen, goed doel, een verzekering….
Op de vaste lasten na, kun je het zo low budget maken als je zelf wilt.
Wat zijn jullie toekomstplannen?
Wij zijn weer gevestigd in Hengelo, in Twente. Marlo is weer aan het wennen op school en gaat straks weer naar klas 1, nu echt er klaar voor. Voor Marlo is het beter om de komende tijd z’n vertrouwde omgeving om zich heen te hebben: huisje, familie, vriendjes, school…….
Wij denken ondertussen na over werk en wat we daar mee willen. Natuurlijk missen we het vrije, reizende leven ook wel, maar in de nabije toekomst zal het gaan om korte reisjes (vakanties). Aschwin wil bijvoorbeeld graag het surfen verder onder de knie krijgen en wil graag in het najaar nog weer even surfen in Portugal. Het reizen met z’n drieën hadden we niet willen missen, maar in de verdere toekomst zien wij reizen met z’n tweeën ook wel zitten ;)
Wat we vooral belangrijk vinden is om het vrije gevoel in het dagelijks leven in Nederland te blijven integreren. Onze agenda zoveel mogelijk zelf bepalen, maar ook dat wat (onverwachts) op ons pad komt onderdeel te laten zijn. Want ook hier zijn de signalen en verrassingen om het dagelijks leven prettig vorm te geven. Als je er maar voor open staat. We willen onszelf en elkaar daar in ieder geval scherp in houden.
Als iemand dit nou leest en denkt: ‘vet, dat wil ik ook!’, welke tip zou je diegene dan willen geven?
Als je vertrekt, gun jezelf en elkaar de tijd om te wennen aan de nieuwe situatie met alle bijkomende ups and downs. Want wonen en reizen in een camper (met een kind) is echt anders dan 3 weken op vakantie met elkaar.
Neem de tijd hiervoor en zorg ook dat je gedurende de reis regelmatig momenten alleen iets doet, juist wanneer je met kinderen reist. Ga wandelen, op het strand liggen, een stadje ontdekken, ergens in stilte zitten of stuur je gezinsleden op pad zodat je even lekker het rijk alleen hebt in de camper voor je eigen proces/behoefte.
Waar kunnen we je het beste volgen?
Onze camperreis is in juni geëindigd maar we hebben wel wat verslag gedaan via onze besloten Facebook-site (Jenny Aschwin Bergsma). Even een vriendschapsverzoek doen en dan is het terug te zien en lezen.