Wat is een 401K pensioen en kan dit in Nederland?

In het boek Rich Dad, Poor dad van Robert Kiyoskai las ik over het meest populaire pensioenplan in Amerika genaamd 401K. 401k werkt een stuk anders dan het “standaard” pensioenplan in Nederland. Het leuk me interessant om in een artikel de verschillen op een rij te zetten en de voor en nadelen af te wegen. In dit artikel ga ik je precies vertellen:

• Hoe het 401k plan ontstaan is
• Wat het Amerikaanse pensioenplan inhoud
• Of het 401(k) plan mogelijk is in Nederland

Het ontstaan van het 401k plan

Het 401(k) pensioenplan is bedacht door Ted Benna in 1980. Hij ontdekte dat door een wetswijziging in de Revenu Act in 1978, het mogelijk was geworden voor werknemers om geld te sparen van hun bruto inkomen. Dit is dus volledig belastingvrij sparen. Het 401(k) plan won snel populariteit in Amerika en vandaag de dag heeft ongeveer 79% van de Amerikanen toegang tot het pensioenplan.

Hoe werkt het 401(k)

Amerikaanse werknemers hebben net als Nederlandse werknemers een bruto-inkomen. Hier gaan verschillende zaken vanaf zoals ziektekosten en de inkomstenbelasting Het 401(K) plan stelt je instaat om een X-bedrag (waar je zelf de hoogte van mag bepalen), van je bruto-inkomsten te sparen in een beleggingsfonds. Het bedrag wat in het 401(k) wordt gestoken hoeft geen belasting over betaald te worden. Een voorbeeld: Pietje verdient 100.000 euro per jaar. Daarvan stopt hij 20.000 euro per jaar in zijn 401(k) pensioenplan. Dan hoeft pietje over slechts 80.000 euro inkomstenbelasting te betalen. Het geld in het 401(k) plan blijft onbelast en hier wordt pas belasting over geheven op het moment dat het wordt opgenomen uit het pensioenfonds. Vaak gebeurt als de persoon met pensioen gaat of na de leeftijd van 59 ½ omdat dan de inkomstenbelasting verlaagd wordt. Als werknemer bepaal je dus 100% zelf of je gebruik maakt van het 401(k) pensioenplan en hoeveel je inlegt voor je oude dag. Maak je er geen gebruik van? Dan krijg je geen pensioen.

Matching

Het 401(k) plan is niet een overheidsplan of nationaal georganiseerd. Het pensioenplan wordt opgezet en onderhouden door de werkgever. (Kleine organisaties besteden dit uit) Niet alle werkgevers doen aan “matching” maar dit is vrij gebruikelijk bij het 401k plan. Matching houdt in dat de werkgever jouw inleg compenseert. Gebruikelijke voorbeelden zijn:

• Een dollar voor een dollar tot maximaal 5% van het jaarsalaris;
• 50 cent voor elke dollar van je eigen inleg tot maximaal 10% van het jaarsalaris;
• 1% van de winst van het bedrijf gaat naar het 401K van de werknemers.

Als we Pietje met zijn jaarsalaris van $100.000 weer als voorbeeld nemen. Bij het “dollar voor een dollar” voorbeeld legt zijn werkgever ook een dollar in het 401k van Pietje, voor elke dollar die hij er zelf instopt. Zou Pietje dus $5.000 per jaar in zijn 401k stoppen dan verdubbelt zijn werkgever deze $5.000 tot $10.000.

Beleggen & kosten

Het 401(k) pensioenplan is geen spaarrekening waar je geld op blijft staan tot je het wil opnemen. Het is een flexibele beleggingsportefeuille. Vaak biedt een 401(k) meerdere beleggingsopties. Zo kan er o.a. geïnvesteerd worden in index-funds, aandelen, of bonds. Waar in geïnvesteerd kan worden verschild vaak per werkgever. Vaak zijn er verschillende risico classificaties. Zo gaan hogere rendementen vaak gepaard met hogere risico’s en visa versa. Ik heb verschillende websites raadpleegt zoals investopedia en gemiddeld wordt uitgegaan van 5-8% rendement per jaar op je 401(K) Het pensioenplan wordt dus gemanaged door je werkgever of professionele beleggers & investeerders. Deze 401(k) managers brengen vaak een percentage tussen de 2% en 4% per jaar in rekening voor het beheer van het pensioenplan. Als Pietje dus zijn eerste jaar in dienst bij zijn werkgever erop heeft zitten en 25.000 dollar heeft ingelegd. Dan gaat hier 500-1000 euro van naar het management van het pensioenplan. Naast het standaard 401(k) plan is er ook een roth 401(k) plan. Hierbij betaal je de inkomstenbelasting vooraf. Dit plan is alleen een stuk minder gebruikelijk dan het normale 401k pensioenplan. Het voordeel van het Roth 401k plan is dat je geen (inkomsten)belasting meer betaald op het moment dat je het bedrag opneemt. Als je een hoog beleggingsrendement haalt met je 401(k) beleggingsportefeuille dan ben je dus voordeliger uit met een Roth versie van het pensioenplan.

Je 401(K) plan opnemen/uitcashen

Zoals ik eerder al schreef is het 401(k) plan een flexibele beleggingsportefeuille en niet te vergelijken met een spaarrekening. Je kunt het geld dus niet zomaar opnemen uit het pensioenplan. Net als in Nederland is dit gebonden aan regels. Een 401(k) plan wordt beëindigd bij één van de volgende redenen.

• De persoon gaat met pensioen. (vanaf 59 ½ belasting voordeel)
• Als de persoon stopt met werken bij de werkgever die het 401(k) plan aanbiedt.
• De persoon zijn geld wilt opnemen. (Vroege opnameboete)

Als je het geld wilt opnemen voor je 59 1/2^e levensjaar betaal je naast de inkomstenbelasting, staatsbelasting ook nog 10% extra belasting voor het vroegtijdig laten uitbetalen van je 401K. Mocht je stoppen bij je werkgever is het de verantwoordelijkheid van de werknemer om het geld in zijn of haar pensioenplan onder te brengen bij een nieuwe werkgever. Als dit niet tijdig wordt gedaan krijg je het geld op je rekening en moet je de bovenstaande “vroegtijdige uitbetaling” boete betalen.

Conclusie 401K

Wat mij aanspreekt aan het 401K plan is de vrijheid en flexibiliteit die het werknemers geeft om te sparen voor hun oude dag. In Amerika is beleggen ook een stuk populairder dan in Nederland. Eigenlijk is dit ook niet zo gek als je erover nadenkt. Doordat Amerika liberaler is en zaken zoals het 401(k) pensioenplan worden mensen gedwongen om na te denken over hun financieel situatie en hier een koers aan te geven (of niet). Nederlanders denken gemiddeld een stuk minder na over hun pensioen wat dat wordt geregeld door de werkgever en de overheid. Ze weten alleen dat ze “recht” hebben op geld bij het behalen van de pensioenleeftijd. Het geld wat deze werknemers elke maand afdragen aan het pensioenfonds wordt nu ook gebruikt voor beleggen. Deze verantwoordelijkheid wordt alleen volkomen uitbesteed aan derden. En of dit zo verstandig is, de rendementen vielen de laatste jaren tegen en de vergrijzing neemt verder toe. Hierdoor staan de pensioenen onder druk, waardoor oa pensioenleeftijd blijft stijgen. Dit leidt weer tot onvrede bij de werknemers die langer door moeten en zich beduvelt voelen.

Zelf beleggen voor je pensioen

Door zelf voor je pensioen te gaan beleggen heb je (grotendeels) zelf in de hand hoe je oude dag voorziening eruit komt te zien. Je bent niet langer afhankelijk van een derde partij die jouw geld belegt en de kans dat je voor een onaangename verassing komt te staan (zoals 2 jaar extra doorwerken) is een stuk kleiner. In Nederland daalt je pensioen met ongeveer 8% voor elk jaar dat je eerder stopt met werken ten opzichte van de AOW-leeftijd. In je laatste werkzame jaren bouw je dus het meeste op. Dit voelt als iets oneerlijks, waarmee werknemers in Nederland gemanipuleerd worden om zo lang mogelijk door te gaan. Zelfs al je bijvoorbeeld 40 jaar hebt gewerkt. De pensioenleeftijd in Nederland wordt daarnaast elke 5 jaar verhoogt 1 op 1 met de levensverwachting. Leven we 5 jaar langer? Dan kan er ook 5 jaar langer gewerkt worden.

401(k) plan in Nederland

In Nederland is het voor werknemers helaas niet mogelijk om zich aan te sluiten bij 401(k) pensioenfonds. Als je een ondernemer bent zoals ik, dan is het wel mogelijk om met je bruto-inkomen (winst uit je onderneming) te beleggen. Je hoeft dan net als bij een 401(k) geen inkomstenbelasting te betalen over je beleggingen. Dit gebeurt net als bij het Amerikaanse pensioenplan pas op het moment dat je de winst aan jezelf uitbetaald. In Nederland zijn er dus geen echte 401K pensioenplannen zoals ze die in Amerika kennen. Via DEGIRO kun je wel in dezelfde index funds beleggen die ook gebruikt worden bij de Amerikaanse pensioenplannen. En er is dus een vergelijkbaar rendement te behalen. Er is helaas alleen geen werkgever die je inleg verdubbeld ☹. Naast dat je zelf kan beleggen kun je als ZZP’er ook beleggingsinstituten het voor je laten doen. Er zijn verschillende instanties zoals Brand New Day of Van Lanschot die pensioenbeleggen aanbieden voor ZZP’ers. Net als bij veel 401k kun je hier ook kiezen voor verschillende risicoproducten. Deze pensioen beleggingsplannen komen dus eigenlijk het dichtst bij het 401(k) zoals we het kennen uit Amerika. Maar in Nederland is dit dus vooral interessant voor ondernemers en zit personeel doorgaans vast aan een traditioneel pensioenplan.

Hoe ik mijn pensioenvoorziening (niet) heb geregeld.

Zelf ben ik nu één jaar ondernemer en mijn webshop is nog flink aan het groeien. Hierom investeer ik nu nog alle inkomsten uit mijn ondernemingen zoveel mogelijk terug in het bedrijf. Ik maak mezelf elke maand 700-800 euro over voor de vaste lasten en de boodschappen etc. Mocht ik iets meer nodig hebben dan neem ik dit ook op maar over het algemeen heb ik aan 700-1000 per maand genoeg. Voor de rest laat ik het geld in het bedrijf zitten om zo sneller te kunnen groeien. We zijn natuurlijk bezig met het bereiken van financiële onafhankelijkheid. Ons doel is om dit binnen 7 jaar van nu te bereiken (op mijn 35^e). We willen dus eigenlijk met pensioen kunnen als ik 35 ben. De komende tijd ga ik me verder verdiepen in wat voor bedrag hiervoor nodig is en welke passieve inkomensstromen ik hiervoor kan aanboren. Ik maak dus (nog) geen gebruik van een pensioenproduct zoals bijv. Brand New Day maar zal de komende tijd wel zelf meer beleggingen gaan doen om een passief inkomen zoveel mogelijk veilig te stellen. Hierover hou ik jullie natuurlijk op de hoogte op de website ;).