Dat je je eigen elektriciteit kan opwekken met gebruik van zonnepanelen is tegenwoordig algemeen bekend. Maar dat je ook in je eigen drinkwater kunt voorzien is nog een stuk minder gebruikelijk. Voor dit artikel ben ik op onderzoek gegaan naar de mogelijkheden.

In dit artikel behandel ik de volgende onderwerpen:

• Waarom je je eigen watervoorziening een goed idee is
• Wat je nodig hebt om je eigen watervoorziening te realiseren
• Wat het kost om een waterput te slaan
• Wat het rendement is van je eigen watervoorziening

Waarom je je eigen watervoorziening een goed idee is

Ik ben veel aan het brainstormen over hoe ik mijn volgende huis zoveel mogelijk zelfvoorzienend en winstgevend kan maken door de juiste investeringen te doen. Zonnepanelen voor het opwekken van je eigen stroom is een inkoppertje. Dit levert namelijk tussen de 6-7% rendement op. Maar wat kunnen we nog meer doen om (financieel) onafhankelijk te worden?

We nemen nu gas, water en stroom af van de energiemaatschappij. Het is de bedoeling van de Nederlandse overheid om alle huishoudens van het gas af te krijgen voor 2050. En waarom eigenlijk ook niet? Koken kan namelijk ook prima op elektriciteit. Gas is bovendien een fossiele brandstof die opraakt en steeds kostbaarder wordt. Daarnaast maakt het gebruik van gas ons afhankelijk van derden. Deze derden bepalen ook nog eens de prijs.

Gas hoort dus niet thuis in het huis van de toekomst.  Stroom wordt gedekt door de zonnepanelen en dit brengt ons bij water.

Het hebben van je eigen watervoorziening heeft  meerdere voordelen:

• Je bent niet langer afhankelijk van een externe leverancier
• Je hoeft niet meer te betalen voor drinkwater (na je initiële investering)
• Zachter drinkwater (weinig tot geen kalk)
• Altijd voorradig ook bij langdurige droogte

Wat je nodig hebt om je eigen watervoorziening te realiseren

Volgens onderzoek van het Nibud gebruikt een eenpersoonshuishouden gemiddeld per jaar 43.508 liter water. Dit komt ongeveer neer op 9,90 per maand. In de onderstaande tabel kun je precies zien wat de gemiddelde kosten zijn in verhouding tot de grootte van het huishouden.

Als ik uitga van mijn eigen situatie (3 persoons huishouden) Dan zijn we dus 12 x 18,55 = 222,60 kwijt per jaar aan water.

Wat heb je nodig om je eigen waterput te slaan?

Om dit artikel te schrijven heb ik contact gehad met verschillende bedrijven die waterputten slaan voor de drinkwatervoorzieningen. Al deze bedrijven gaven ongeveer hetzelfde antwoord en hieruit kunnen we concluderen dat je de volgende zaken nodig hebt voor het slaan van je eigen waterput:

1.      Een erkende instelling die bevoegd is voor het boren in de bodem

Een waterput tot 10 meter diepte mag worden gegraven door iedereen die over de middelen beschikt om dit te realiseren. De kans dat je binnen 10 meter water vindt dat ook als drinkwater gebruikt kan worden is alleen zo goed als nihil.

Om te weten of je te maken hebt met een gecertificeerde instelling kun je de website van rijkswaterstaat raadplegen. Hier staan alle bedrijven op vermeld die erkend zijn voor mechanisch boren.

Naast een erkend bedrijf heb je verder geen vergunning van de overheid nodig voor het boren van je eigen watervoorzienig. Ben je van plan grote hoeveelheden water uit de grond te halen? Of ben je van plan de bron te delen met meerdere mensen? Dan is hiervoor wel een vergunning nodig. Meer hierover kun je hier vinden.(deze regels gelden in alle provincies)

2. Hoe diep moet de waterput zijn voor drinkwater?

Onze aardbodem is één van de beste filters voor water, hoe dieper je gaat hoe beter het water gefilterd wordt door de aarde. De bovenste lagen grondwater bevatten vaak te veel ijzer of bacteriën om als drinkwater gebruikt te worden.

Het kan dus zo zijn dat je een put met een diepte van 30 of zelfs 60 meter nodig hebt,om bij kwalitatief goed drinkwater te komen. Om te achterhalen hoe diep het grondwater bij jou in de buurt zit kun je gebruik maken van het dinoloket.

Het Dinoloket staat voor Data en Informatie van de Nederlandse Ondergrond. Deze informatie wordt verzameld door de rijksoverheid, TNO en de universiteit van Wageningen. Het Dinoloket biedt dus een complete kaart van Nederland waar je middels het intypen van je adres kan zien hoe diep de waterput is.

Erkende bedrijven in jouw regio boren continu bronnen aan voor mensen. Omdat ze waarschijnlijk al eerder in jouw buurt hebben geboord kun je het beste contact opnemen met een lokaal bedrijf voor een schatting van de nodige diepte. Bij mij in de buurt zijn er al drinkwaterbronnen op 11 meter diepte volgens het boorbedrijf.

3.      De put is geslagen en nu?

De put is geslagen en er kan water worden opgepompt. Dan heb je dus een pomp nodig. Voor het besproeien van de tuin of het land wordt vaak een simpele pomp gebruikt die je aanzet op het moment dat je het water nodig hebt.

Voor water in huis wordt gebruik gemaakt van een hydrofoorpomp. Een hydrofoorpomp is een waterpomp die ervoor zorgt dat er druk op de waterleiding blijft staan. Aan de buitenkant lijkt een hydrofoorpomp wel wat een compressor en in feite is dit het ook. Als de druk in de tank afneemt zul je de hydrofoorpomp horen aanslaan tot er weer voldoende druk op de leiding staat.

Hydrofoorpompen komen er in allerlei soorten en maten. Je hebt al een hydrofoorpomp vanaf 200 euro maar ook betere en stille modellen voor 700 euro.

Bij het aanschaffen van een hydrofoorpomp voor je drinkwatervoorziening is het belangrijk om te kijken of de pomp geschikt is voor drinkwater en hoeveel druk deze heeft. Kan de pomp 3.7 bar druk geven? Dan kan de pomp tot 37 meter water omhoog pompen. Elke 0.1 bar is dus een meter.

4.      Is het water uit mijn waterput geschikt als drinkwater?

Voor je het water uit je waterput gaat drinken wil je er natuurlijk wel zeker van zijn dat het geschikt is om te gebruiken als drinkwater. Zoals ik eerder al beschreef is water tot 10 meter diepte alleen geschikt voor het besproeien van de tuin of bewatering.

Je kunt grondwater testen op ijzer door het water in een glas te doen en er een theezakje in te hangen. Wordt het water paars? Dan zit er (veel) ijzer in het water en is het niet geschikt als drinkwater. Ook voor het besproeien van de tuin is het dan niet geschikt (zonder filtering) omdat alles dan een roestkleur krijgt door het ijzer.

Voor drinkwater zul je dus moeten boren naar een diepere bodemlaag. Elke locatie is anders en er is geen diepte waarop altijd water te vinden is.

Als je nou water vindt op 30 meter diepte, het water de ijzertest doorstaat en het er verder helder uitziet, is het dan drinkbaar? Misschien wel. Maar zelf zou ik het er nog niet op gokken. Je doet er verstandig aan om het water te laten testen.

Over het hele land zijn er verschillende laboratoriums die water testen op de drinkbaarheid. Wat mij daarbij opviel was dat veel laboratoriums zich richten op het testen van water voor vee en dieren en weinig richten zich op drinkwater.

Vitens verzorgt bij ons het drinkwater en heeft op hun eigen website ook informatie staan over het oppompen van je eigen drinkwater. Meer hierover kun je hier vinden.

Zelf heb ik even telefonisch contact gehad met meneer Koehoorn van Vitens. Hij heeft zelf ook een waterput in de tuin en heeft me nog wat tips gegeven voor bedrijven in de buurt die kunnen helpen met boren.

Meneer Koehoor vertelde dat het testen van drinkwater met een volwaardig laboratoriumonderzoek ongeveer 400 euro kost. Het water wordt getest in hun laboratorium in Leeuwarden en moet nog dezelfde dag daar aangeleverd worden, dit in verband met bacteriën die in het water kunnen zitten. Het is dus belangrijk dat het water zo snel mogelijk getest wordt voor de betrouwbaarheid van de test.

Daarnaast raadde hij me aan om het water elke 3-5 jaar opnieuw te testen. Bedrijven die veel water uit de grond halen moeten jaarlijks of zelfs maandelijks testen. Particulieren hoeven dit niet.

Wat kost het om je eigen watervoorziening te realiseren?

Dit blijft een variabel bedrag. De kosten van de waterput hangen namelijk sterk af van de diepte van de put. Een 30m diepe put kost aanzienlijk minder dan een 100m diepe put.

Om je toch een idee te geven heb ik verschillende bedrijven in de buurt gebeld voor een prijsindicatie voor het boren van een drinkwaterput. Voor een put van 10m variëren prijzen tussen de €250 en €350.

Waarschijnlijk zal je dieper moeten dan 10m voor drinkwater maar dit is afhankelijk van je locatie. Je kunt geluk hebben. Voor elke extra meter kun je ongeveer uitgaan van €50. Dit is inclusief materialen. (bron)

Naast de waterput zelf heb je nog een hydrofoorpomp nodig. Deze pompen zijn al verkrijgbaar vanaf 179 euro. Maar voor een stil en energiezuinig model betaal je al gauw 699 euro.

Voor 300 euro meer installeren ze de pomp ook nog. Deze kosten zou je kunnen uitsparen als je zelf handig bent.

Als we de kosten dus op een rijtje zetten komen we uit op:

• Het slaan van een waterput:      Vanaf 250 euro
• Een hydrofoorpomp:                  Vanaf 179 euro
• Aansluiten pomp met huis:        Vanaf 0 (bij zelf doen)
• Drinkwaterkwaliteit onderzoek: Vanaf 400 euro

Totaal:                                               Vanaf 829 euro

Als je dus niet diep hoeft te boren voor grondwater, de drinkwatertest is in één keer goed en je neemt de goedkoopste pomp dan kun je dus voor 829 euro klaar zijn.

De kans dat het bedrag hoger wordt is groot, rekening houdend met de variabelen.

Wat is rendement is van je eigen watervoorziening?

Met onze eigen situatie (3 persoons huishouden) zijn we dus gemiddeld per jaar 222,60 kwijt als we uitgaan van de huidige waterprijs.

Uitgaande van de vanaf prijs van 829 en het testen van de drinkwaterkwaliteit elke 5 jaar voor 400 euro maak ik de volgende berekening:

Kosten drinkwaterkwaliteitstest gedeeld door de interval van jaren is 400 euro / 5 jaar = 80 euro per jaar.

Jaarlijkse besparing van 222,60 euro – 80 euro voor de waterkwaliteitstest = 142,6 euro besparing per jaar.

Initiële investering van de waterpomp gedeeld door besparing per jaar is 829 euro / 142,6 euro = 5,813 jaar.

In iets minder dan 6 jaar verdient de eigen watervoorziening zich dus terug als we uitgaan van de vanaf prijs (10 meter bron) en een gezin met 3 mensen.

Omdat we van de vanaf prijs zijn uitgegaan voor het realiseren van de waterbron en de kosten waarschijnlijk hoger zullen uitpakken zal de terugverdientijd voor ons eerder tussen de 8 en 12 jaar liggen.

Hoe hoger het waterverbruik hoe sneller de terugverdientijd zal zijn. In deze berekeningen heb ik de afschrijving van de pomp en materialen nog niet meegerekend.

Conclusie

Het slaan van een waterput en het voorzien in je eigen drinkwater is belangrijke stap naar volledige onafhankelijkheid. De huidige terugverdientijd die ik voor onszelf heb geschat op 8 tot 12 jaar is nog relatief hoog als je deze vergelijkt met andere maatregelen, zoals zonnepanelen (4 tot 7 jaar) of het isoleren van je huis.

Daarnaast is het risico op hogere kosten sterk aanwezig. Stel het water wordt getest en het voldoet niet aan de drinkwaterkwaliteit. Dan moet het boorbedrijf nogmaals langskomen en het water moet nogmaals getest. Je kosten verdubbelen dan bijna direct.

Het is dus raadzaam om te kijken hoe diep andere putten in jou regio zijn via het Dinoloket en om contact op te nemen met een bedrijf dat putten slaat wat hun ervaring is in deze regio. Niet alle regio’s (in Nederland) zijn even geschikt.

Stijgende waterkosten

Je hoort steeds vaker dat door medicijnresten in ons afvalwater de kosten voor het produceren van schoon drinkwater alleen maar stijgen. Tel daar de steeds vaker voorkomende langere periodes van droogte bij op en wie weet stijgt de prijs van ons drinkwater in de komende jaren dusdanig dat een waterpomp ook voor kleinverbruikers zoals ik een lucratieve investering wordt.

Als je nu ook leidingwater gebruikt voor het besproeien van je tuin, land of als drinkwater voor je vee dan kan de terugverdientijd vele malen korter liggen dan voor een klein huishouden. Zeker voor (kleine) boerenbedrijven is een besparing van duizenden euro’s op jaarbasis niet ongebruikelijk.

Aangezien ik nog geen grote tuin, land of vee heb zullen wij eerst gaan investeren in zonnepanelen en isolatie omdat het rendement hiervan nog een stuk hoger is en de terugverdientijd korter.

Mochten de installatie van de waterpomp mee te financieren zijn in een duurzaamheidslening van de gemeente (1.6% rente). Dan overwegen we wel om direct ook werk te maken van een eigen watervoorziening omdat ik verwacht dat de prijzen voor drinkwater de komende jaren alleen maar zullen gaan stijgen.